stoomgemaal
Bouwjaar 1920
Adres: Gemaalweg 8 8531 PS Lemmer
Architect: ir D.F. Wouda
Oorspronkelijke functie: stoomgemaal
Huidige functies: stoomgemaal
Toegankelijk voor publiek Ja
AdresGemaalweg 8 8531 PS Lemmer
Architect
Oorspronkelijke functie
Huidige functies
Het indrukwekkende stoomgemaal ”Ir. D.F.Wouda” bij Lemmer was ten tijde van de bouw in 1920 het grootste stoomgemaal ter wereld. Het gemaal is genoemd naar ir. D.F.Wouda, toendertijd hoofdingenieur van Provinciale Waterstaat.
Het gemaal is gebouwd in een strakke Berlagiaanse stijl en bestaat uit een in baksteen opgetrokken machinehal, een ketelhuis met schoorsteen en een werkplaats annex smederij. De machinehal met zijn indrukwekkende stoommachines oogt als een ”technische kathedraal”. De vier opgestelde Jaffa-stoommachines met de grote vliegwielen kunnen elk twee centrifugaalpompen aandrijven. Per minuut kan ca. 4.000 m3 water worden weggepompt.
Sinds 1968 wordt het gemaal niet meer op kolen, maar op olie gestookt. In 1977 werd een nieuw elektrisch gemaal gebouwd bij Stavoren, het gemaal ”Hoogland”. Dit gemaal nam de functie van het Woudagemaal over. Het Woudagemaal heeft nu een functie als reservegemaal. Bij extreem hoge waterstanden wordt het gemaal regelmatig weer in bedrijf gesteld. In 1998 heeft dit unieke technische monument de status van Unesco-monument gekregen.